Ο αιώνιος θρίαμβος της ομορφιάς του Μποτιτσέλι μέχρι σήμερα

23.04.2016
Ο αιώνιος θρίαμβος της ομορφιάς του Μποτιτσέλι μέχρι σήμερα

Ο φλωρεντινός ζωγράφος Σάντρο Μποτιτσέλι (1445-1510) θεωρείται ως ένας από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες της Αναγέννησης. Οι πίνακές του έχουν αναπαραχθεί όσο λίγοι στον κόσμο και εξακολουθούν να ερμηνεύονται και να αναλύονται παγκοσμίως.

Τα μοτίβα του αναπαράγονται εδώ και πέντε αιώνες και αποτελούν μέρος της ποπ κουλτούρας, επανασχεδιάστηκαν από σύγχρονους καλλιτέχνες και εξακολουθούν να επηρεάζουν τους καλλιτέχνες παγκοσμίως.

o-thriambos-tis-omorfias-tou-mpotitseli_3.w_l.jpg

Στο πιο γνωστό έργο του, η Αφροδίτη, αποτελεί όχι μόνο ένα πολυσυζητημένο πρότυπο ομορφιάς, αλλά έχει γίνει και μέρος της οπτικής συλλογικής μνήμης. Ο Μποτιτσέλι εξακολουθεί να δοξάζεται μέσα στους αιώνες, αλλά αυτό δε συνέβαινε πάντα. Η φήμη του άρχισε να εξανεμίζεται κατά τις αρχές του 16ου αιώνα, όταν οι φιλοσοφικές ιδέες που διαπερνούσαν τους πίνακές του άρχισαν να εκτοπίζονται.

Botticelli-2.jpg

Gemäldegalerie Staatliche Museen zu Berlin Preußischer KulturbesitzDate: 1490s by Sandro BotticelliCredit line: Photo: Volker-H. Schneider

Primavera-Botticelli.jpg

Primavera / Η Αλληγορία της Άνοιξης

Το ενδιαφέρον για το έργο του αναθερμάνθηκε στα μέσα του 19ου αιώνα, αποκτώντας τη θέση και την αναγνώριση που κατέχει μέχρι σήμερα. Οι Άγγλοι προραφαηλίτες και ο θαυμασμός τους για το έργο του Μποτιτσέλι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην «αναγέννηση» του ενδιαφέροντος γύρω από το έργο του, το οποίο αιχμαλώτισε για πάντα την φαντασία των καλλιτεχνών και μάγεψε το κοινό.

Botticelli-3.jpg

Portrait of a Young ManArtist: Image courtesy of the National Gallery of Art, WashingtonDate: c.1480-5 by Sandro Botticelli

Ο Μποτιτσέλι ήταν το τελευταίο παιδί του βυρσοδέψη Μαριάνο ντι Βάνι. Σε νεαρή ηλικία άρχισε να εξασκείται ως χρυσοτέχνης. Σε ηλικία περίπου δεκαοκτώ ετών αποφάσισε να εγκαταλείψει τη χρυσοτεχνία και να ασχοληθεί με τη ζωγραφική. Μαθήτευσε στο πλευρό του Φρα Φιλίππο Λίππι ενός από τους διασημότερους ζωγράφους της Φλωρεντίας, ο οποίος συνεργαζόταν με ισχυρές οικογένειες της πόλης, όπως των Μεδίκων, λαμβάνοντας σημαντικές παραγγελίες.

Botticelli-4.jpg

Rebirth of Venus Artist: Creative Exchange Agency, New York, Steven Pranica / Studio LaChapelleDate: 2009 by David LaChapelleCredit line: (c) David LaChapelle

Venus-and-Mars.jpg

Αφροδίτη και Άρης, 1483

Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του επέστρεψε στη Φλωρεντία και απέκτησε δικό του εργαστήριο. Στη δεκαετία του 1470, ο Μποττιτσέλλι ολοκλήρωσε αρκετές προσωπογραφίες μέσα από τις οποίες εδραιώθηκε η φήμη του, όπως φαίνεται από το γεγονός πως φιλοτέχνησε πορτρέτα επιφανών προσωπικοτήτων της υψηλής κοινωνίας της Φλωρεντίας. O Μποτιτσέλι συνδέθηκε στενά με την οικογένεια των Μεδίκων και μέσα από τον ευρύτερο κύκλο των γνωριμιών της, ήρθε σε επαφή με τις ιδέες του νεοπλατωνισμού.

Botticelli-5.jpg

The Renaissance of VenusArtist: TateDate: 1877 by Walter CraneCredit line: (c) Tate, London 2015

Έκανε την αλληγορία της Άνοιξης περίπου το 1482. Αποτελεί ένα από τα πλέον δυσερμήνευτα έργα του. Κεντρική μορφή του έργου είναι η θεά του έρωτα Αφροδίτη, η οποία απεικονίζεται στον κήπο της, πλαισιωμένη από τις τρεις Χάριτες που εκτελούν ένα κυκλικό χορό, τον αγγελιοφόρο Ερμή, τον φτερωτό Έρωτα, τη θεά των λουλουδιών Φλώρα και τον Ζέφυρο, ο οποίος κυνηγά μία νύμφη. Θεωρείται πιθανό πως ο Μποτιτσέλι εμπνεύστηκε την Άνοιξη από το έργο του ποιητή της αυλής των Μεδίκων, Άντζελο Πολιτσιάνο, ενώ άλλες γραπτές πηγές που έχουν προταθεί για την κατανόηση των λεπτομερειών του πίνακα είναι το έργο του Οβίδιου Fasti, καθώς και το De rerum naturae του Λουκρήτιου.

Botticelli-6.jpg

he Virgin and Child with Two AngelsArtist: Gemäldegalerie der Akademie der Bildenden Künste ViennaDate: c.1490 by Sandro BotticelliCredit line: Image courtesy Gemäldegalerie der Akademie der Bildenden Künste Vienna

Στα μέσα της δεκαετίας του 1480 ολοκληρώθηκε επίσης ένας από τους πλέον δημοφιλείς πίνακές του, η Γέννηση της Αφροδίτης, έργο του οποίου δεν γνωρίζουμε τον παραγγελιοδότη, ωστόσο εικάζεται πως αποτέλεσε παραγγελία της οικογένειας των Μεδίκων καθώς βρισκόταν στην κατοχή της οικογένειας στις αρχές του 16ου αιώνα.

Botticelli-7.jpg

The OrchardArtist: V&ADate: 1890 by William Morris, John Henry Dearle, Morris & CoCredit line: (c) Victoria and Albert Museum, London

Ο Μποτιτσέλι φιλοτέχνησε το έργο χρησιμοποιώντας ως πηγή τον Όμηρο και απεικόνισε τη στιγμή κατά την οποία η Αφροδίτη φθάνει στο νησί των Κυθήρων, μετά τη γέννησή της. Στο αριστερό άκρο του πίνακα, απέδωσε το Ζέφυρο μαζί με την Αύρα, οι οποίοι προσπαθούν να φυσήξουν έτσι ώστε η Αφροδίτη να φτάσει στη στεριά όπου θα την υποδεχτεί μία από τις Ώρες. Ο Μποτιτσέλι απεικόνισε την Αφροδίτη σύμφωνα με τις κλασικές αναλογίες των αρχαίων αγαλμάτων, ενώ για τη στάση της ακολούθησε το πρότυπο της Αιδήμονος Αφροδίτης (Venus Pudica).

Botticelli-8.jpg

Pallas and the CentaurArtist: © Galleria degli Uffizi, Florence, 2015Date: c.1482 by Sandro BotticelliCredit line: Photo: Scala, Florence – courtesy of the Ministero Beni e Att. Cultura

Στο τέλος της ζωής του, διάφορες ασθένειες καθώς και μία αναπηρία εξαιτίας της παραμόρφωσης της πλάτης του, του στέρησαν την επαφή με τη ζωγραφική. Πέθανε στις 17 Μαΐου του 1510 και τάφηκε στο κοιμητήριο της εκκλησίας των Αγίων Πάντων.

Botticelli-9.jpg

La GhirlandataArtist: © Guildhall Art Gallery 2015Date: 1873 by Dante Gabriel RossettiCredit line: Photo: Scala, Florence/Heritage Images

Από τότε, το έργο του Μποτιτσέλι έχει ερμηνευθεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Ωστόσο, εξακολουθεί να εγείρει πλήθος ερωτημάτων. Πώς ένας ζωγράφος απέκτησε διεθνή φήμη; Τι έκανε ο Μποτιτσέλι ώστε να γίνει pop icon; Γιατί τα έργα του θεωρούνται διαχρονικό; Τι είναι αυτό που τον κάνει τόσο Ευρωπαίο ώστε η Αφροδίτη του να εμφανίζεται στην εμπρόσθια όψη του νομίσματος 10 σεντ του ιταλικού ευρώ;

Botticelli-10.jpg

Portrait of a Lady known as Smeralda BandinelliArtist: V&ADate: c.1470-5 by Sandro BotticelliCredit line: (c) Victoria and Albert Museum, London

Αυτό που μπορούμε να πούμε με σιγουριά είναι ότι ο Μποτιτσέλι, περισσότερο από σχεδόν οποιοδήποτε άλλο μεγάλο ζωγράφο , ενέπνευσε και συνεχίζει να εμπνέει την μοντέρνα τέχνη.

woman01.jpg

Portrait of Simonetta Vespucci, c. 1476

Η έκθεση ιχνηλατεί τη συναρπαστική ιστορία των επιρροών, τις προσαρμογές και ερμηνείες μέσα σε ένα ευρύ φάσμα μέσων που εκτείνονται από τη ζωγραφική, το σχέδιο, τη γλυπτική, τη φωτογραφία, το βίντεο, τη μόδα και το design. Ανάμεσα στα 150 έργα που εκτίθενται υπάρχουν πολυάριθμα αριστουργήματα από καλλιτέχνες όπως ο Εντγκάρ Ντεγκά, ο Έντουαρντ Μπερν-Τζόουνς, ο Ντάντε Γκάμπριελ Ροσέτι, ο Ρενέ Μαγκρίτ, ο Άντι Γουόρχολ, η Σίντι Σέρμαν και ο Μπιλ Βαϊόλα, τα οποία προέρχονται από κορυφαίες συλλογές του κόσμου.

Botticelli-1.jpg

Venus, after BotticelliArtist: Guillaume DuhamelDate: 2008 by Yin XinCredit line: Private collection, courtesy Duhamel Fine Art, Paris

 Botticelli-11.jpg

Πηγή: volosnow.gr